Τον περασμένο -μάλλον προπερασμένο- αιώνα έγιναν τα πρώτα βήματα για την μόρφωση ενηλίκων. Αρχικά γινόταν λόγος για λαϊκή μόρφωση, μιας και η προσφορά πρωτίστως απευθυνόταν στα κατώτερα λαϊκά στρώματα. Στον αιώνα μας, αντικαταστάθηκε ο όρος απ’αυτόν της μόρφωσης ενηλίκων, για να διευκρινιστεί, πως πλέον απευθύνεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Έτσι, παρέμεινε η επωνυμία Λαϊκό Πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με τις απόψεις του Δανού λαϊκού εκπαιδευτή N.F.S.Grundtvig, στη Σκανδιναβία το 1850 δημιουργούνταν τα Οικιακά Λαϊκά Πανεπιστήμια. Σκοπός τους ήταν η μετάδοση λαϊκής μόρφωσης. Απεναντίας, το αγγλικό κίνημα διάπλασης πανεπιστημίων (UniversityExtension) απέβλεπε στην επιστημονική και πανεπιστημιακή μόρφωση όλων των κοινωνικών στρωμάτων. Αμφότερα τα κινήματα ήταν, στις αρχές του 19ου αιώνα, πρότυπο για το νεοϊδρυόμενο θεσμό του λαϊκού πανεπιστημίου στη Γερμανία, ο οποίος χωριζόταν σε βραδινό και Οικιακό Λαϊκό Πανεπιστήμιο και αποσκοπούσε σε μια γενική λαϊκή και εργατική μόρφωση. Πριν το 1918, ιδρύονταν χωρίς καμιά κρατική συμμετοχή μόνο από την πρωτοβουλία κοινωνικών ομάδων ή μεμονωμένων πολιτών.

Μεγάλη άνθηση γνώρισε ο γερμανικός θεσμός του Λαϊκού Πανεπιστημίου μετά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο. Μεταξύ 1900–1933, τα Λαϊκά Πανεπιστήμια ήταν ο πιο διαδεδομένος θεσμός στη μόρφωση ενηλίκων. Την εποχή τών Ναζί, απαγορεύτηκαν, για να επαναλειτουργήσουν το 1945 και έως σήμερα με τη συμμετοχή των Δήμων.

Σκοπός τού Λαϊκού Πανεπιστήμιου είναι να προσφέρει, σε όλους, ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο πρόγραμμα, μορφωτικό και δραστηριοτήτων, ώστε κάθε άνθρωπος να μπορεί να πραγματοποιήσει το δικαίωμα που έχει για μόρφωση.